Numery archiwalne
Nr 17: Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej XX i początku XXI wieku, pod red. JERZEGO MALINOWSKIEGO i GRAŻYNY RAJ
Spis treści: JERZY MALINOWSKI, Antyk w polskiej sztuce i kulturze artystycznej w XX i na początku XXI wieku / Antiquity in Polish art and artistic culture in w 20th end the beginning of the 21st century;
KRZYSZTOF STEFAŃSKI, Motywy antyczne w architekturze polskiej początku XX wieku/ Classicising motifs in Polish architecture at the beginning of the 20th century: currents and variants; FILIP CHMIELEWSKI, Motywy antyczne niedostrzegane... „Antykizujące" godła międzywojennych krakowskich kamienic a "klasyczne" motywy w polskim malarstwie i grafice lat 20. i 30. XX wieku / Unnoticed ancient motifs?: “antiquitising” emblems on interwar town houses in Kraków and “classical” motifs in Polish paintings and graphics of the 1920s and 1930s; EWA ZIEMBIŃSKA, W poszukiwaniu porządku. Idea nowego klasycyzmu a polscy rzeźbiarze w Paryżu / In pursuit of order: the idea of the new classicism of Aristide Maillol and Polish sculptors; ŁUKASZ ŻUCHOWSKI, Antyk Dunikowskiego? Problematyka wpływu tradycji antycznej w kontekście „Autoportretu. Idę ku Słońcu” (1917/1920) / The Antiquity of Dunikowski: the problem of the influence of traditional Antiquity in the context of Self-Portrait: I Am Walking Towards the Sun (1917/1920); MAŁGORZATA GERON, Antyk i nowy klasycyzm w twórczości Tymona Niesiołowskiego / Antique inspirations and new classicism in the works of Tymon Niesiołowski; PIOTR CHABIERA, Konkurs na pomnik Księcia Witolda w Wilnie. Niezrealizowany projekt Ludomira Sleńdzińskiego w duchu nowego klasycyzmu / The competition for a monument to Prince Witold / Vytautas in Wilno / Vilnius: Ludomir Sleńdzinski's unrealized project in the spirit of new classicism; KATARZYNA BOGACKA, Włoskie pierścienie biskupie z XX i XXI wieku w kulturze artystycznej Polski / Nineteenth- and twentieth-century Italian bishops’ rings in the artistic culture of Poland; ELEONORA JEDLIŃSKA, „Odys jestem, wracam spod Troi …” - Tadeusz Kantor i jego recepcja „Odysei” / ”Odysseus I am, returning from Troy…” : Tadeusz Kantor and his perception of the ‘Odyssey’; JERZY UŚCINOWICZ, Pomiędzy Grecją a Rzymem - idee antyczne współcześnie transponowane. Nowe teatry w Gardzienicach / From Greece to Rome: ideas of Antiquity in a new version of an ancient tradition: the “Gardzienice” Theatre; PRZEMYSŁAW KANIECKI, Tron Hadesa we ,,Wniebowstąpieniu" Tadeusza Konwickiego / Hades' throne in the novel “Wniebowstąpienie'' (Ascension) by Tadeusz Konwicki; GRZEGORZ FIRST, Antyk w polskim filmie fabularnym. Od literatury i archeologii do obrazu / Antiquity in Polish films: between literature, archaeology and art; PAULINA ADAMCZYK, Terytoria antyku. Paradoks powozu Platona? / Ancient territories: the paradox of Plato’s chariot? ; AGNIESZKA JANKOWSKA-MARZEC, Wobec antyku: malarstwo Kingi Nowak / With the art of Antiquity in mind: the paintings of Kinga Nowak; JAN W. SIENKIEWICZ, Antyk i pop-art. Twórczość rzeźbiarska Michała Jackowskiego / Antiquity and Pop Art: the sculptural work of Michał Jackowski; AGNIESZKA GRALIŃSKA-TOBOREK, (Post)klasycyzm Igora Mitoraja / The Post-Classicism of Igor Mitoraj; DOROTA GORZELANY-NOWAK, Mitoraj: od mitu do… Oświęcimia / Mitoraj: from myth to… Oświęcim; TERESA GRZYBKOWSKA, Meduza godłem Igora Mitoraja / Medusa as the emblem of Igor Mitoraj.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata & Wydawnictwo Tako, Warszawa-Toruń 2022 (172 ss.)
ISBN 978-83-66758-20-9 ISSN 1730-0215
Nr 16: Dwieście lat polskiej krytyki artystycznej / Two hundred years of Polish art criticism, pod red. JERZEGO MALINOWSKIEGO I GRAŻYNY RAJ
Spis treści: JERZY MALINOWSKI, Dwieście lat polskiej krytyki artystycznej – wstęp / Two hundred years of Polish art criticism – Introduction; JERZY MALINOWSKI, Przed dwustu laty w Warszawie i Wilnie. U źródeł polskiej krytyki artystycznej / Two hundred years ago in Warsaw and Wilno: the origins of Polish art criticism; MAŁGORZATA REINHARD-CHLANDA, Początki krytyki artystycznej na łamach „Pszczółki Krakowskiej” w latach 1819–1822 / The beginnings of art criticism in the pages of “The Little Kraków Bee” in the years 1819–1822; MAGDALENA MIELNIK, Krytyka artystyczna w Gdańsku w XIX i na początku XX wieku / Art criticism in Gdańsk in the 19th and early 20th centuries; AGNIESZKA ŚWIĘTOSŁAWSKA, Początki krytyki artystycznej we Lwowie (1837–1847) / The beginnings of art criticism in Lwów (1837-1847); JURIJ BIRIULOW, Lwowska krytyka artystyczna przełomu XIX i XX wieku o impresjonizmie / Yuriy Biryulov, Lwów art criticism of Impressionism at the turn of the 19th and 20th centuries; JÓZEF SZYMON WROŃSKI, Nurt swojski jako kategoria pojęciowa w badaniach nad sztuką polską pod koniec XIX i na początku XX wieku. Próba określenia terminów / “Nurt swojski” (“Familiar trend”) as a semantic category in research concerning Polish art in the late 19th and early 20th centuries; TAMARA SZTYMA, Żydowska myśl o sztuce w świetle przemian społeczności żydowskiej w XIX ina początku XX wieku / Jewish thought on art in the light of changes in the Jewish community in the 19th and early 20th centuries; MARIUSZ BRYL, Towarzyskość i ciągłość: o krytyce artystycznej Jana Bołoza Antoniewicza / Sociability and continuity : on the art criticism of Jan Bołoz Antoniewicz; IRENA KOSSOWSKA, Empatyczna historia sztuki i afektywna krytyka artystyczna: Hans Tietze, Władysław Podlacha i Mieczysław Treter / Empathic art history and affective art criticism: Hans Tietze, Władysław Podlacha and Mieczysław Treter; RADOSŁAW OKULICZ-KOZARYN, Roman Zrębowicz – zapomniany konstrukcjonalista / Roman Zrębowicz – a forgotten Constructionalist; MICHAŁ HAAKE, Krytyka artystyczna wobec obrazów Malczewskiego z postacią Chrystusa i jej najnowsze naukowe reperkusje / Art criticism of paintings with the figure of Christ by Jacek Malczewski and its recent scientific repercussions; EWA ZIEMBIŃSKA, Adolf Basler o rzeźbiarzach polskich i rzeźbie. Kilka refleksji / Adolf Basler on Polish sculptors and sculpture – some reflections; ANNA BRZEZIŃSKA, Krytyczka-popularyzatorka – o strategii krytycznej Neli Samotyhowej / An art critic and populariser of art - on Nela Samotyhowa’s critical strategy; DIANA WASILEWSKA, „Judoformizm” i „pudełkowa żydowszczyzna”. Awangarda w recepcji krytyki nacjonalistycznej dwudziestolecia międzywojennego / ’Judeo-Formism’ and ‘Boxed-in Jewishness’: The avant-garde in the reception of nationalist art criticism during the interwar period; PIOTR MAJEWSKI. „Ziarnko ryżu w korcu owsa”. Julian Przyboś jako krytyk sztuki / ‘A grain of rice in a bushel of oats’: Julian Przyboś as art critic; ŁUKASZ KIEPUSZEWSKI, Andrzej Wróblewski jako krytyk Sztuki / Andrzej Wróblewski as an art critic; JAKUB BANASIAK, Sztuka i społeczeństwo. Prolegomena do badań nad działalnością krytyczną Andrzeja Osęki / Art and society: an introduction to research into the critical writing of Andrzej Osęka; ANNA DZIERŻYC-HORNIAK, Krytyczka współuczestnicząca. Interwencje i polemiki Anki Ptaszkowskiej, 1959–1969 / Participating critic: interventions and polemics by Anka Ptaszkowska, 1959-1969; KAROLINA ZYCHOWICZ, „Striptiz na cmentarzu”. Marzec 1968 i krytyka artystyczna w Polsce / ‘Striptease in the cemetery’: March 1968 and art criticism in Poland; ELEONORA JEDLIŃSKA, Fenomen Jasi Reichardt – polskiej krytyczki sztuki w Anglii / The phenomenon of Jasia Reichardt – a Polish art critic in Great Britain; MONIKA SZCZYGIEŁ-GAJEWSKA, Polscy krytycy w Wielkiej Brytanii / Polish art critics in Great Britain; KATARZYNA SZRODT, Krytyka artystyczna w powojennej prasie polskiej w Kanadzie / Polish art criticism in Canada; DOROTA GRUBBA-THIEDE, Twórczość krytyczna, wydawnicza i kuratorska Danuty Ćwirko-Godyckiej od lat 80. XX wieku do 2015 roku / The critical, publishing, and curatorial creativity of Danuta Ćwirko-Godycka from the 1980s to 2015; MAGDALENA DURDA-DMITRUK, O twórczości wybranych współczesnych polskich artystek w Paryżu w krytyce artystycznej Joanny Sitkowskiej-Bayle / On the work of selected contemporary Polish female artists in Paris: the art criticism of Joanna Sitkowska-Bayle; Bibliografia (Wybrane pozycje).
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata & Wydawnictwo Tako, Warszawa-Toruń 2021 ISBN 978–83–66758–13–1 ISSN 1730–0215 (ss. 242)
Nr 15 – Emanacje. Profesorowi Jerzemu Malinowskiemu w 70. Urodziny Pod redakcją naukową: dr AGNIESZKI KLUCZEWSKIEJ-WÓJCIK i prof. JANA WIKTORA SIENKIEWICZA, redaktor: GRAŻYNA RAJ
Spis treści: Przedmowa; Tabula Gratulatoria; Bibliografia prac Profesora Jerzego Malinowskiego; Teresa Śmiechowska, Sprzymierzony ze Sztuką; Dorota Grubba-Thiede, (Bio)Różnorodność badań nad sztuką. O pracach naukowych, wydawniczych i wspólnotowo-integracyjnych Profesora Jerzego Malinowskiego. Kontekst Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata.
Część I. Imitacje świata: Justyna Sprutta, Recepcja kultu Słońca w sztuce dawnych Słowian Europy Środkowo-Wschodniej; Andrzej Rozwadowski, Obrazy z przeszłości w teraźniejszości: współczesne transformacje sztuki naskalnej; Ewa Kubiak, Beateria Santa Rosa Cusco; Tomasz Torbus, O przedstawieniach prekolumbijskich bóstw na meksykańskich muralach czasów porewolucyjnych; Swietłana Czerwonnaja, Z historii rosyjskiej nauki o sztukach pięknych, nauczania uniwersyteckiego oraz życia artystycznego w Moskwie w połowie XX wieku (kilka stron wspomnień autorskich) [po ros., z polskim wstępem] ; Jerzy Uścinowicz, Sacrum w ruinie?; Ewa Bobrowska, Wieki średnie, zimna wojna i Polacy we Francji, czyli Louisa Grodeckiego pośmiertny powrόt do polskich korzeni; Juliusz A. Chrościcki, Marzenia o wielkiej wystawie… w Paryżu; Teresa Grzybkowska, Emil Nolde. Niemiecka legenda. Czy wielki artysta stoi poza dobrem i złem?; Anna Markowska, „Tamten”. O reprezentacji w sztuce pop-artu; Eleonora Jedlińska, Zdrada i kara. Obrazy Anselma Kiefera z cyklu „Lilith”; Agnieszka Kluczewska-Wójcik, Wartość symboliczna czy wartość finansowa? Sztuka współczesna i jej uwarunkowania instytucjonalne.
Część II. Gdzie Wschód spotyka Zachód: Ewa Rynarzewska, Społeczna funkcja koreańskiego „tańca lwów” (saja ch’um): między obrzędem rytualnym a sztuką teatralną; Józef Dąbrowski, Kwestia jedwabiu w wynalazku papieru przez Cai Luna; Bogna Łakomska, Znaczenie Gegu yaolun 格古要論 – XIV-wiecznego poradnika antykwarycznego dla rozwoju wiedzy i kultury materialnej Chin; Karolina Pawlik, Księżycowe bramy na rozstajach dróg. Plakat kalendarzowy i chińskie zmagania z tradycją; Krzysztof Morawski, Stupy ołtarzowe z obszaru buddyzmu tybetańskiego w zbiorach Muzeum Azji i Pacyfiku – ewolucja form i symbolika; Dorota Kamińska-Jones, Agnieszka Staszczyk, Nacjonalistyczny kontekst przedstawień bóstw na świątyniach Birlów w Indiach
Część III. Sztuka i historia: Beata Purc-Stępniak, Znaczenie okazałej figury św. Michała Archanioła w tryptyku „Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga; Magdalena Olszewska, Między ogrodem a obrazem. Symboliczny kontekst parku opackiego w Oliwie jako przykład dziedzictwa kulturowego zapisanego w ideowej korespondencji między malarstwem a sztuką ogrodów; Irena Rolska, Ostatnia z rodu – Marianna z hrabiów Granowskich; Beata Biedrońska-Słota, Obicia, kołtryny, szpalery, jedwabie, kobierce, pasy. Charakterystyka nowożytnych tkanin krakowskich kręgu mecenatu mieszczańskiego; Dominik Ziarkowski, Cztery drogi, czyli o narodzinach polskiej historii sztuki; Lejła Chasjanowa, Dyplomacja „artystyczna” Jana Matejki i obchody tysięcznej rocznicy zgonu świętego hierarchy Metodego w Welehradzie; Maria Nitka, Siemiradzki i krąg artystów z via Margutta; Małgorzata Reinhard-Chlanda, Siemiradzki w Galicji w relacjach „Czasu” 1872-1903; Iwona Luba, Azjatyckie peregrynacje Przecława Smolika; Krzysztof Stefański, Motywy malarskie we wnętrzach łódzkich rezydencji fabrykanckich na wybranych przykładach; Małgorzata Omilanowska, Bruno Paprocki. Między Francją, Polską, Peru i Paragwajem; Joanna Kucharzewska, Od kamienicy mieszczańskiej do ekskluzywnego domu towarowego – historia przekształceń budynków przy Rynku Staromiejskim 36-37 w Toruniu; Elżbieta Matyaszewska, Toruński przystanek na artystycznej drodze Zygmunta Tomkiewicza; Aneta Pawłowska, Postać Wacława Korabiewicza na tle współczesnych mu polskich kolekcjonerów sztuki afrykańskiej.
Część IV. U źródeł polskiej awangardy: Małgorzata Geron, Listy z Paryża Tytusa Czyżewskiego; Dorota Kudelska, Krótkie spotkanie form przed definitywnym rozstaniem. Johannes Itten i Tytus Czyżewski; Anna Wierzbicka, Wokół jednego obrazu; Andrzej Pieńkos, „Poznał dogłębnie sztukę wszystkich ludów i epok”. Jerzy Klemens Święciński, polski rzeźbiarz z Rumunii i Kraju Basków; Zofia Krasnowolska-Wesner, Ciało. Temat ciała w twórczości polskich artystów inspirowanych ezoteryką z początku XX wieku (Dunikowski, Biegas); Irena Kossowska, Meandry realizmu w międzywojennej Polsce; Marzena Królikowska-Dziubecka, Zapomniany „Łukaszowiec”; Katarzyna Kulpińska, Okruchy talentu. Przypomnienie Andrzeja Rubinrota; Lechosław Lameński, Konkurs na projekt pomnika Adama Mickiewicza w Wilnie w 1925 roku w świetle badań naukowych; Jurij Biriulow, Jan Lewiński oraz architekci Lwowa końca XIX i początku XX wieku.
Część V. Unicestwione tradycje: Eliza Ptaszyńska, Adolf Edward Herstein; Dominika Buchowska, Znad Wisły do Whitechapel: artyści polsko-żydowskiego pochodzenia w Wielkiej Brytanii na początku XX wieku; Monika Czekanowska-Gutman, Recepcja motywu Piety w sztuce wybranych artystów żydowskich i chrześcijańskich z Polski w XX w.; Renata Piątkowska, Między milczeniem a krzykiem. Zagłada we wczesnej twórczości Marka Oberländera;
Małgorzata Stępnik, Unheymlekh – unheimlich – uncanny. Niesamowite dzieło Shelomo Selingera.
Część VI. Studia o sztuce nowoczesnej: Miłosz Thiede, „Dotykając światła” – sztuka polska w latach 1955-2000; Ewa Toniak, Wirtualnie obecna. Alina Ślesińska w Brazylii; Anna Dzierżyc-Horniak, „Każda forma ekspresji jest zdeterminowana przez swój czas”. Forma utopijna i forma niemożliwa w ujęciu Zbigniewa Gostomskiego; Łukasz Guzek, Leszek Przyjemski i jego „ulubiony krajobraz”; Jan Wiktor Sienkiewicz, Michała Jackowskiego Carrara Północy; Irina Gavrash, Nagrodzone starania Waleriana Borowczyka (1923-2006) i Jana Lenicy (1928-2001). O wspólnych animacjach eksperymentalnych; Magdalena Howorus-Czajka, Komiksowość polskiej ilustracji książkowej – próba diagnozy zjawiska.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata & Wydawnictwo TAKO, Warszawa- Toruń 2020,
ISSN 1730-0215 ISBN 978-83-956575-3-5 (472 s.) (Dofinansowanie Urząd Marszałkowski Woj. Pomorsko-Kujawskiego)
DRUGA SERIA 2015
T. 14 - Sztuka polska na Ziemiach Zachodnich i Północnych od 1981 roku do współczesności / Polish art in the Western and Northern Territories from 1981 till the present, ANNA MARKOWSKA i REGINA KULIG-POSŁUSZNY
Wstęp / Introduction: Anna Markowska, Regina Kulig-Posłuszny, W stronę innej, wielokulturowej tradycji / Towards another, multicultural tradition. I. Artystyczna niezależność i samoorganizacja – kluczowy artystyczny spadek po PRL-u?/ Artistic autonomy and self-organization – a pivotal artistic legacy of The Polish People's Republic?: Zbigniew Makarewicz, ARYTMIA. O niektórych aspektach artystycznej awantury na Ziemiach Zachodnich i Północnych / Arrhythmia. On some aspects of the whole artistic fuss in the Western and Northern Territories; Dorota Grubba-Thiede, „Zapis równoległy” – przyczynek do badań nad twórczością i pedagogiką Andrzeja Wojciechowskiego oraz Witosława Czerwonki po 1981 r. [artystów wywodzących się z Wrocławia] / “Simultaneous record" – a contribution to the research on the work and pedagogy of Andrzej Wojciechowski and Witosław Czerwonka after 1981 [artists originating from Wrocław]; II. Odzyskiwanie-konstruowanie tożsamości/ Recovering-constructing identity: Wojciech Kozłowski, Sztuka w Zielonej Górze po 1981 roku / Art in Zielona Góra after 1981; Agnieszka Rek-Lipczyńska, Izabela Kozłowska, Przestrzeń pamięci – pamięć przestrzeni. Refleksja nad przestrzeniami symbolicznymi Szczecina w świetle postmodernistycznej transformacji sztuki i architektury / Space of memory – memory of space. Reflection on symbolic spaces of the city of Szczecin in the context of the postmodern transformation of art and architecture; Michał Siekierka,Współczesne miejsca pamięci: pomniki, tablice, mogiły w kontekście upamiętnienia tradycji i kultury Kresów na terenie województwa dolnośląskiego /Contemporary memory places: monuments, plaques, graves in the context of commemorating the traditions and culture of Kresy in Lower Silesia; Anna Zelmańska-Lipnicka, Galeria Koło (1995-2003) – przestrzeń otwarta / Koło Gallery (1995-2003) – open space; III. Przyszłość jako efekt negatywnych skutków ubocznych transformacji / The future as a result of the negative side effects of transformation: Elżbieta Błotnicka-Mazur, Rewitalizacja przestrzeni miasta poprzez sztukę. Przypadek Stoczni Gdańskiej / Revitalisation through art. A Gdansk Shipyard case study: Magdalena Gołaczyńska, Happeningi Pomarańczowej Alternatywy, czyli współczesny karnawał na ulicach Wrocławia / Orange Alternative happenings, or the carnival in Wrocław streets; IV. Demontaż czy redefinicja nowoczesności? / Dismantlement or redefinition of modernity?: Józef Tarnowski, Przełom postmodernistyczny w architekturze polskiej: odbudowa Starego Miasta w Elblągu / A post-modern twist in Polish architecture: the rebuilding of Elbląg’s Old Town; Krzysztof Stefański, Sky Tower Leszka Czarneckiego, symbol Wrocławia XXI wieku i jego miejsce w sylwetce miasta /Leszek Czarnecki’s Sky Tower as a symbol of twenty-first century Wrocław. Its significance in the cityscape; Anna Dzierżyc-Horniak, Eksperyment form przestrzennych w Elblągu – niechciane dziś dziedzictwo PRL-u? / Experiment of spatial forms in Elbląg – the heritage of the Polish People’s Republic no longer wanted?; Emilia Kiecko, Międzynarodowa Wystawa Architektury Intencjonalnej Terra-2 /International Exhibition of Intensional Architecture Terra-2; V. Produkcja nowej wiedzy/ Production of new knowledge: Szymon Piotr Kubiak, „[…] już nie mówiąc o sztuce ludów pierwotnych”. Szczecin, kultury pozaeuropejskie i polska kolonizacja „Ziem Odzyskanych” /‘[...] not to mention the art of primitive peoples’. Szczecin, non-European cultures and Polish colonization of the Recovered Territories, Wiktoria Kozioł, Ziemia przeklęta. Trzy wystawy w Centrum Sztuki Współczesnej Kronika w Bytomiu jako przykład strategii instytucjonalnej / The cursed land. Three exhibitions at the Center for Contemporary Art Chronicle in Bytom as an example of institutional strategy; Zbigniew Makarewicz, Niszowe strategie wrocławskiej neoawangardy1981-2016/ Niche strategies of Wroclaw's neo-avant-garde 1981-2016; Magdalena Howorus-Czajka, Iwona Zając i „Cud ciężkiej pracy”, czyli artysta jako homo faber / Iwona Zając and ‘Hard Work Miracle’ or the artist as homo faber; Elżbieta Kal, Ciało, nieskończoność i koniugacja. O perceptach i afektach twórczości Władysława Jackiewicza, Jacka Mydlarskiego i Romana Gajewskiego / Body, infinity and conjugation. On percepts and affects in the art of Władysław Jackiewicz, Jacek Mydlarski and Roman Gajewski; Zbigniew Mańkowski, Wizualna refleksyjność Kazimierza Nowosielskiego / Visual reflexivity of Kazimierz Nowosielski; VI. Twórcy współczesności swoimi własnymi słowami / Creators of our contemporaneity in their own: O płytkiej rzece i tolerancji, z Bożeną Steinborn, w jej warszawskim mieszkaniu na Stegnach, rozmawia Anna Markowska / Bożena Steinborn (in her Warsaw’s apartment) talks to Anna Markowska on a shallow river and tolerance; „Przypatrz się dobrze, bo to zaraz zniknie”; Z Piotrem Łukaszewiczem rozmawia Anna Markowska "Look carefully, before it all disappears". Piotr Łukaszewicz in an interview with Anna Markowska; Architektura „odzyskana”. Z Ernestem Niemczykiem rozmawia Regina Kulig-Posłuszny / „Recovered” architecture. Ernest Niemczyk in an interview with Regina Kulig-Posłuszny; „Nie lubię zamkniętych systemów”. Ze Stachem Rukszą rozmawia Daria SkokI do not like closed systems. Daria Skok talks to Stach Ruksza.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata & Wydawnictwo TAKO, Warszawa- Toruń 2019, ISSN 1730-0215 ISBN 978-83-956228-8-5 (222 s.)
T.13 - Wokół 1918 roku. Niepodległość i awangarda / Around 1918 year. Independence and the Avant-garde, MAŁGORZATA GERON I JERZY MALINOWSKI. (red.)
Spis treści / Contents: JERZY MALINOWSKI, Przedmowa; CZĘŚĆ I: AWANGARDA I NIEPODLEGŁOŚĆ - TOMASZ GRYGLEWICZ, Formizm a tendencje wczesnoawangardowe w sztuce Europy Środkowej. Zarys problematyki / Formism and the Early Avant-Garde Tendencies in the Art of Central Europe. An Outline of the Problem; KINGA KAŚKIEWICZ, Koncepcja wielości rzeczywistości Leona Chwistka a imaginatywny świat sztuki Leona Blausteina / Multiplicity of Reality Concept by Leon Chwistek vs Imaginative World of Art by Leon Blaustein; DIANA WASILEWSKA, Na „wieczorze obłąkańców”. Sztuka formistów w krzywym zwierciadle krytyki międzywojennej / “At the Lunatics’ Night”. The Formists in the Distorting Mirror of the Interwar Art Criticism; MAŁGORZATA GERON, Kokaina/Cocain Rity Sacchetto i Augusta Zamoyskiego / Kokaina/Cocain by Rita Sacchetto and August Zamoyski; MONIKA CHUDZIKOWSKA, Formiści w przestrzeni sceny. Scenografia Andrzeja i Zbigniewa Pronaszków w latach 1925–1926 / Formists in Terms of Stage Performance. Stage Design by Andrzej and Zbigniew Pronaszko in 1925–1926; KATARZYNA KULPIŃSKA, Grafika malarza? Poszukiwania Wacława Wąsowicza (1891–1942) w grafice warsztatowej / Graphics by a Painter? Wacław Wąsowicz’s Endeavours in Printmaking; AGNIESZKA SALAMON-RADECKA, Jerzego Hulewicza (1886– 1941) kłopoty z formizmem. Przyczynek do burzliwej historii kontaktów poznańskich ekspresjonistów z krakowskimi formistami / Jerzy Hulewicz (1886–1941) and His Problems with Formism. A Contribution to the Tempestuous History of Contacts of Poznań-Based Expressionists and Formists from Kraków; MAŁGORZATA STOLARSKA-FRONIA, „Rewolucyjna młodzież ze Wschodu” i berlińscy Patetycy. Związki między ideologią grupy Jung Idysz a grupą Die Pathetiker / The Revolutionary Youth from the East and Berlin Pathetiker. The Relationship between the Yung- -Yidish and Die Pathetiker Groups; ELEONORA JEDLIŃSKA, Marek Szwarc: Jung Idysz i Bunt / Marek Szwarc: Young Yidish and Bunt Groups; IZABELLA POWALSKA, Wokół „Tańczącego Ognia”. Kobiety artystki w grupie Jung Idysz / Around the “Dancing Fire”. Women-Artists in the Yung Yidish Group; RENATA PIĄTKOWSKA, Po awangardzie. Czy żydowska awangarda początku lat 20. XX wieku oddziałała na żydowskie uniwersum wizualne w II Rzeczypospolitej? / After Avant-Garde. Is the Jewish Avant-Garde of the Beginning of the Twenties Have Influenced the Yiddish Visual Univers in Poland?; PRZEMYSŁAW STROŻEK, Sport w kręgu formistów i pierwszej serii „Zwrotnicy” (1919–1923) / Sport in the Circle of the Formists and the First Series of “Zwrotnica” Magazine (1919–1923); BARTOSZ BUCZYŃSKI, Wczesna twórczość Henryka Stażewskiego. Analiza i dynamika przemian na podstawie nowo odkrytej kompozycji malarskiej z początku lat 20 / Henryk Stażewski and his earliest works. Analysis of his style in relation to unknown composition dated ca. 1920; WERONIKA SZULIK, Wokół Wesela hrabiego Orgaza – związki Romana Jaworskiego z prądami awangardowymi / Around the “Wedding of the Count of Orgaz” – Roman Jaworski’s Relationship with the Avant-Garde; ANNA BUDZAŁEK, Na ratunek ostatniej polskiej przedwojennej awangardzie. Leon Chwistek i I Grupa Krakowska / Saving the Last Polish Pre-War Avant-Garde. Leon Chwistek and the Krakow Group; CZĘŚĆ II: AWANGARDA I REWOLUCJA - DIANA OBOLEŃSKA, Okres antropozoficzny Stanisława Stückgolda / Anthroposophic Period of Stanisław Stückgold; KAJETAN GIZIŃSKI, Wassilij Kandinski – malarz jednego obrazu / Wassily Kandinsky – One Picture Painter; TOMASZ DZIEWICKI, Totemiczny wymiar abstrakcji. Wokół narodzin malarstwa bezprzedmiotowego i Kompozycji 5 Wassilego Kandinskiego / Totemism of Abstract Painting. About Birth of Non-Representational Art and Composition 5 by Wassily Kandinsky; SWIETŁANA CZERWONNAJA, Der Blaue Reiter (Błękitny Jeździec) i echo jego tryumfalnego marszu w narodowych szkołach artystycznych Europy Wschodniej / „Der Blaue Reiter” and the Echo of His Triumphal Flight in National Artistic Schools of the East- -Europa; GRAŻYNA BOBILEWICZ, Muzyka w malarstwie awangardy rosyjskiej / Music in Russian Avant-Garde Painting.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata & Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2018, ISSN 1730-0215
T. 12 - Abraham Ostrzega i żydowskie środowisko artystyczne / Abraham Ostrzega and the Jewish artistic circle, RENATA PIĄTKOWSKA (ed.)
Spis treści / Contents: JERZY MALINOWSKI Przedmowa / Introduction; Część / Part I - WOKÓŁ ŻYCIA I TWÓRCZOŚCI ABRAHAMA OSTRZEGI / AROUND THE LIFE AND OUTPUT OF ABRAHAM OSTRZEGA; URSZULA MAKOWSKA, Ogrody Abrahama Ostrzegi / Abraham Ostrzega’s gardens; RENATA PIĄTKOWSKA, Ohel Pereca (Mauzoleum Trzech Pisarzy) / Paretz’s ohel (the Mausoleum of Three Writers); ZUZANNA BENESZ-GOLDFINGER, Postać i anioł: figuralna rzeźba sepulkralna Abrahama Ostrzegi wobec tradycji obrazowania w sztuce żydowskiej / Figure and angel: Abraham Ostrzega’s sepulchral sculpture and the tradition of imaging in Jewish art; MAGDALENA OLSZOWSKA, Problemy w konserwacji rzeźby nagrobnej Abrahama Ostrzegi na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej w Warszawie / Issues regarding the conservation of Abraham Ostrzega’s grave sculpture in the Jewish cemetery on Okopowa street in Warsaw; TERESA ŚMIECHOWSKA, „Wieża Babel” w Białymstoku? / The Babel Tower in Białystok; WIESŁAW WRÓBEl, Nie od razu pomnik zbudowano… Dzieje idei budowy pomnika Ludwika Zamenhofa w Białymstoku / The monument wasn’t built in a day… The history of the idea of Ludwik Zamenhoff monument in Białystok; Abraham Ostrzega (opr. / ed. by MARTA MIŚ); Część / Part II - WOKÓŁ ŻYDOWSKIEGO ŚRODOWISKA ARTYSTYCZNEGO / AROUND THE JEWISH ARTISTIC MILIEU: JERZY MALINOWSKI, Tekst Maksymiliana Goldsteina o Baruchu Dornhelmie / Text by Maximilian Goldstein on Baruch Dornhelm; MAKSYMILIAN GOLDSTEIN, Baruch Dorhelm (in Polish and German); WALERIJ J. GALICZENKO, SWIETŁANA I. NIKULENKO, Powrót do Mistrza. Próba rekonstrukcji biografii i portretu twórczego Bernarda Kratki / Return to the master [Bernard Kratko]; Maria Anna Rudzka, Środowisko rzeźbiarzy związanych z warszawską Akademią Sztuk Pięknych (1923–1939) / The milieu of sculptors in the Academy of Fine Art in Warsaw 1923-1939; ELEONORA JEDLIŃSKA, Rzeźby Marka Szwarca w latach 1910–1958: neoklasycyzm – ekspresjonizm – synteza / Marek Szwarc’s sculptures in the years 1910-1958: neoclassicism – expressionism – synthesis; JOANNA TUROWICZ, Metaloplastyka żydowska w kolekcji rzeźb Muzeum Narodowego w Warszawie (Borys Schatz, Marek Szwarc, Joachim Kahane, Chaim Hanft). Przyczynek do badań nad kolekcjonerstwem instytucjonalnym / Jewish metalwork in the sculpture collection of the National Museum in Warsaw (Boris Schatz, Marek Szwarc, Joachim Kahane, Chaim Hanft). Contribution to the research on the institutional collecting; MAŁGORZATA REINHARD-CHLANDA, Estetyka dekoracji synagogalnych Pereca Willenberga / The aesthetics of Perec Willenberg’s synagogal decoration; EWA TONIAK, Ryszard Moszkowski: o nieobecności / Ryszard Moszkowski: about absence.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata; Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, [Wydawnictwo Tako], Warszawa 2017, ISSN 1730-0215 (194 pp.)
T. 11 - Sztuka polska na Ziemiach Zachodnich iI Północnych w latach 1945–1981 / Polish art in the Western and Northern Territories from 1945 to 1981, ANNA MARKOWSKA, ZOFIA REZNIK (eds)
Spis treści / Contents: Wstęp / Introduction; ANNA MARKOWSKA, ZOFIA REZNIK, Czy nowa historia sztuki „Ziem Odzyskanych” jest nam potrzebna? / Is the new art history of the “Regained Territories” really needed?; Część I / Part I: Rekultywacje: scalanie pokawałkowanego / Recultivations: merging shattered: SZYMON PIOTR KUBIAK, Organizmy pionierskie. Kultura wizualna Szczecina w pierwszych latach po II wojnie światowej / Pioneering organisms. The visual culture of Szczecin in the first years after World Word II; BARBARA OCHENDOWSKA-GRZELAK „Ożywił się i zaludnił odtąd kościół i nabrał wyglądu katolickiego”. Ewangelickie kościoły Szczecina Adolfa Thesmachera (1880–1948) i ich adaptacja do wymogów kultu katolickiego / “And from then on the church was revived and adopted a Catholic appearance”. Adolf Thesmacher’s (1880–1948) evangelic churches in Szczecin and their adaptation to the requirements of Catholic worship; MAGDALENA HOWORUS-CZAJKA, Mitologia piastowska – forma, funkcja, kontekst w pomnikach okresu PRL na Ziemiach Odzyskanych / Mythology of the Piast dynasty - form, function and context in the monuments of Polish People’s Republic in the “Recovered Territories”; JOANNA FILIPCZYK, Bez oparcia o dawne tradycje… Wystawa Plastyki Ziem Nadodrzańskich / Without any recourse to past traditions… The Fine Arts Exhibitions of the Odra Lands; DOROTA JANISIO-PAWŁOWSKA, Rozwój architektury sakralnej na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1981, na przykładzie archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej / Development of church architecture in Western Pomerania in the years 1945–1981, based on the example of the Archdiocese of Szczecin-Kamień; MAGDALENA ZIĘBA, Sztuka jako narzędzie propagandy? Biennale i sympozja na tzw. Ziemiach Odzyskanych / Art as a propaganda tool? Arts biennials and symposia in the so called Recovered Territories; Część II / Part II: W zawieszeniu: trauma, żałoba, trwanie / Suspension: trauma, mourning, persistence: KAROLINA TOMCZAK, Pomnik Czynu Powstańczego Xawerego Dunikowskiego z lat 1946–1955 - artystyczna interpretacja historii Ziem Zachodnich wobec komunistycznej władzy / Xawery Dunikowski’s Insurgent Monument from the years 1946–1955 - an artistic interpretation of the history of Western Territories in the face of Communist rule; TOMASZ MIKOŁAJCZAK, Wrocławskie wnętrza Władysława Winczego / Wrocław’s interiors by Władysław Wincze; ROMAN LEWANDOWSKI, „W Polsce Ludowej, o którą walczyłem, przeżyłem piekło”. Szkic o współzałożycielu Grupy Krakowskiej, Bolesławie Stawińskim / “I went through hell in the People’s Republic of Poland I had fought for.” An essay on Bolesław Stawiński, a co-founder of the Grupa Krakowska [Krakow Group]; BARBARA BAWOROWSKA, Cwenarski, Rosołowicz. Bardzo wrocławska historia windowania sztuki wzwyż / Cwenarski, Rosołowicz. Wrocław’s very unique history of hoisting art up; ELŻBIETA KAL, Od dialogu do powtórzenia. Malarze szkoły sopockiej u źródeł swoich obrazów / From dialogue to repetition. ‘Sopot School’ painters at the sources of their paintings; Część III / Part III: Polityka uważności: gubienie niedocenionego i odzyskiwanie zaprzepaszczonego stanu posiadania / The politics of mindfulness: loss of the underestimated and recovering the lost ownership; MAŁGORZATA BUCHHOLZ-TODOROSKA, Stary Sopot i nowi sopocianie. Przewartościowanie miasta i jego architektury po 1945 / The old Sopot and the new Sopotians. Re-validation of the city and its architecture after 1945; KAMILA STORZ, Wartość wzorcotwórcza niemieckiego budownictwa wiejskiego na Warmii i Mazurach a lokalny regionalizm i jego idea / Value of the German country house building in Warmia and Mazury as an architectural design model in regard to the local regionalism and its idea; DARIUSZ WĘDZINA, Kierunek „awangarda” – koncepcje odbudowy miast historycznych po II wojnie światowej na Dolnym Śląsku. Casus Legnicy i Lwówka Śląskiego / Direction: “avant-garde” - concepts of reconstruction of historical cities after the Second World War in Lower Silesia. The case of Legnica and Lwówek Śląski; ROMUALD KACZMAREK, Metaloplastyka wernakularna na Dolnym Śląsku. Wstęp do problematyki / Vernacular Metalwork in Lower Silesia: An outline of the subject area; ANNA MARKOWSKA, ZOFIA REZNIK, Karolina Tomczak, Joanna Wątroba, Rzeczy kobiece. Mini-słownik sztuki wrocławskiej widzianej poprzez przedmioty / Female things. A mini-dictionary of art in Wrocław seen through objects; Część IV / Part IV: Pragmatyka i subwersja: nowa organizacja życia artystycznego i przechwytywanie spontanicznych wykwitów energii / Pragmatism and subversion: a new organization of artistic life and capturing spontaneous bursts of energy: ALEKSANDRA SUMOROK, Geografia a wnętrze socrealistyczne. Między obfitością a wykluczeniem / The geography and interior design of social realism in Poland. Between abundance and exclusion; AGATA SZMITKOWSKA, Architektura wybranych ośrodków wczasowych Pojezierza Mazurskiego w latach 1945–1980 / The architecture of selected holiday centres of Masurian Lakeland in the years 1945–1980; MAGDALENA GOŁACZYŃSKA, Międzynarodowe Festiwale Teatru Otwartego. Wrocław jako forum dla Europy / International Festivals of the Open Theatre. Wrocław as a forum for Europe; ANNA PIETRZAK, Sympozjum – plener Szlak Kopernika / Symposium-„plein-air” (outdoors) painting on Copernicus Trail; MAGDALENA WORŁOWSKA, Sztuka zaangażowana ekologicznie na sympozjach i plenerach na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 60. i 70. (Opolno, Osieki, Zielona Góra) / Ecologically-oriented art in Poland at symposia and open-air festivals in the Western and Northern Territories of Poland in the 60’s and 70’s (Opolno, Osieki, Zielona Góra); ANDRZEJ JAROSZ, Nowa Ruda na kulturalnej mapie PRL-u / Nowa Ruda on a cultural map of the People’s Republic of Poland; Część V / Part V: Dramatis personae: zjawy z przeszłości, mistrzowie, działacze, nieprzystosowani / Dramatis personae: ghosts from the past, masters, activists, unadapted; EMILIA DZIEWIECKA, Wędrujące pomniki. Przeniesienie trzech lwowskich monumentów do Wrocławia, Szczecina i Gdańska w latach 1956–1965 / Wandering monuments. Relocation of three statues from the city of Lwów to Wrocław, Szczecin and Gdańsk in the period 1956–1965; DARIUSZ MATELSKI, Działania prof. Karola Estreichera jr. dla kształcenia młodzieży we Wrocławiu w latach 1951–1961 i rewindykacji dziedzictwa kultury Ziem Zachodnich i Północnych Polski / Efforts of prof. Karol Estreicher jr. to educate youth in Wrocław in the years 1951–1961 and to revindicate the cultural heritage of the Western and Northern Lands of Poland; EWA GŁADKOWSKA, Powojenne środowisko artystów plastyków Olsztyna. Między ludowością, socrealizmem a polską racją stanu / The post-war artistic circle in Olsztyn. Between folklore, social realism and Polish reason of state; AGNIESZKA SZKOPEK, „Nie jestem rzemieślnikiem, architektem, szewcem i ogrodnikiem” – Zdzisław Jurkiewicz w poszukiwaniu roli artysty / “I am not a craftsman, an architect, a shoemaker or a gardener” – Zdzisław Jurkiewicz in search of the artist’s role; JOANNA WĄTROBA, Interpretacje kobiecości w twórczości trzech artystek wrocławskich / Interpretations of femininity in the works of three women artists from Wrocław ; ANNA ZELMAŃSKA-LIPNICKA, Franciszek Duszeńko (1925–2008) – uczeń Mariana Wnuka. Podmiotowość miejsc / Outlining the shape: Franciszek Duszeńko (1925–2008) - the student of Marian Wnuk; LUCJAN HANAK, Ignacy Bogdanowicz nowator – organizator i artysta / Ignacy Bogdanowicz — an innovator, a promotor and an artist.
Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata, Wydawnictwo Tako, Warszawa-Toruń 2016
ISSN 1730-0215 (306 s.)
T. 10 - Fin de siècle odnaleziony. Mozaika przełomu wieków / Fin de siècle rediscovered. A mosaic of the turn of the century, EWA FRĄCKOWIAK, PIOTR KOPSZAK & MARCIN ROMEYKO-HURKO (eds)
Spis treści / Contents: Od redaktora / From the editor (Jerzy Malinowski); Wstęp / Preface (Piotr Kopszak); Erik Buelinckx, Henry Van de Velde’s use of the concept of art nouveau in his early writings; Grzegorz P. Bąbiak, Almanachy literacko-artystyczne europejskiego fin de siècle’u / Literary and artistic anthologies of the European fin de siècle; Karolina Karpińska, „Wszystko bowiem teraz było fin-de-siècle!” Panorama społeczna i kulturowa końca XIX wieku na podstawie powieści „Fin-de-siècle’istka” Gabrieli Zapolskiej / “For everything is now fin-de-siècle!” Social and cultural panorama of the end of the 19th century based on the novel Fin-de-siècle-ist by Gabriela Zapolska; Jeremy Musson, “Snatched from Time’s effacement”: Sargent’s portrait of the Sitwells and the embers of aristocratic life; Łukasz Pisarzewski, Z Chopinem w godle. Młoda Polska w Paryżu / With Chopin in the National Emblem. Young Poland in Paris; Anna Żakiewicz, Demon seksu czy intelektu? Wizerunek femme fatale w młodzieńczej twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza / Demon of sex or intellect? The image of femme fatale in the early works of Stanisław Ignacy Witkiewicz; Tomasz F. de Rosset, Niezborni nowatorzy końca wieku (wieków) / Les Arts Incoherents – inventiveness at the close of the century; Radosław Okulicz-Kozaryn, Samowywyższenie i strącenie w śmiech. „Wędrówka ducha myśli” Bolesława Biegasa i „Mistrz Kłębek” Henryka Piątkowskiego / Self-elevation and collapse into laughter. Wędrówka ducha myśli [Voyage of the Spirit of Mind] by Bolesław Biegas and Mistrz Kłębek [Master Kłębek (Ball of Wool)]by Henryk Piątkowski; Zuzanna Markiewicz, „Ostatni błysk bohaterstwa w dekadencji” – dandys w walce o piękno nowoczesne / „The last spark of heroism amid Decadence.” The Dandy fighting for Modern Beauty; Emilia Śliwczyńska, Dandys ponowoczesny – powrót czy reinterpretacja? / Postmodern dandy – comeback or reinterpretation?; Katie Ann Smith, Karoline Schwenke, Arthur Wakerly – Businessman, Politician, Architect and Turkey lover; Urszula Kozakowska-Zaucha, „No, pierwsza porządna wystawa”. Nowa przestrzeń dla sztuki – raumkunst i salony sztuki / “Well, finally a decent exhibition”. New space for art – raumkunst and art salons; Julia C. Reuckl, Between dilettantism and independent art – The situation of women at the Vienna School of Arts and Crafts exemplified by the case of Adele von Stark; Anne Marie ten Bokum, Art nouveau ladies at work: rediscovered women artists in the collection of Design museum Gent; Katarzyna Anna Kesling, Twórczość portretowa Marii Nostitz-Wasilkowskiej / Creativity portrait of Maria Nostitz-Wasilkowska; Marta Rachlewicz, Between Art, Craft and Industry. Porcelain techniques of Fanny Garde and Effie Hegermann-Lindencrone; Aleksandra J. Kasprzak, Zjawisko polskich szkieł historyzujących wytwarzanych dla kolekcjonerów / The phenomenon of Polish historicizing glassware produced for collectors; Joanna Regina Kowalska, Secesyjne hafty, aplikacje i inkrustacje w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie / Art nouveau embroidery in the collections of the National Museum in Krakow; Andrzej Szczerski, Esperanto and the national style c. 1900; Arlene Peukert, Hidden Treasures Rediscovered – The Bigot-Pavilion in the Collection of the Museum of Applied Arts Budapest; Maria Zwierz, Poszukiwania nowych idei i form życia duchowego – symptomy tego zjawiska na wrocławskiej Wystawie Rzemiosła i Rzemiosła Artystycznego w 1904 roku / Searching for new ideas and forms of spiritual life – symptoms of this phenomenon at the Wrocław Exhibition of Craft and Artisanal Handicraft in 1904; Dariusz Kacprzak, „Szczecińskie walki o sztukę”, czyli o pomorskim spotkaniu Polikleta z Vincentem van Goghiem u schyłku belle époque / „Szczecin [Stettin] fight for art”, or a Pomeranian meeting of Polykletos with Vincent van Gogh at the end of Belle Epoque; Aneta Pawłowska, Czy istnieje południowoafrykańska belle époque? / Does South African belle epoque really exist?; Wacława Milewska, Autosakralizacja w sztuce Jacka Malczewskiego – ortodoksja, świętokradztwo czy akt genezyjskiej „wiary widzącej” Juliusza Słowackiego?/ Auto-sacralisation in the art of Jacek Malczewski – orthodoxy, sacrilege, or an act of “knowing fait” as in the “Genesis from the Spirit” by Juliusz Słowacki; Agnieszka Bagińska, „Wędrówki po pracowniach” polskich artystów u schyłku XIX wieku / Wanderings through the studios” of Polish autists at the end of the 19th century; Ewa Ziembińska, Nabiści i bracia Natanson. Historia paryskiej kolekcji / Les Nabis and Natanson brothers. History of the Parisian collection; Dorota Seweryn-Puchalska, „Miejski zapach ludzki! Znienawidzona rzecz!” Kolonie artystyczne – w poszukiwaniu Heimatu / “Human smell of the city! What a dreadful thing!” Art colonies – in quest for Heimat; Dorota Kudelska, Między Secesją a Hagenbundem – artyści polscy w Wiedniu 1898–1914 / Polish artists (artists from Poland?) at Vienna exhibitions around the year 1900; Anna Gawarecka, Świat w chorobliwych barwach malowany. O czeskich powrotach do fin de siècle’u / World painted in twisted colours. On the Czech returns to the fin de siècle; Agnieszka Gryglewska, Agnieszka Witkowska, Wzory secesji na wrocławskich elewacjach – materiały i technologie / Art Nouveau patterns on Wroclaw elevations – materials and technologies; Szymon Piotr Kubiak, Deutsche Mannschaft. Gmach paryskiego Théâtre des Champs-Élysées oraz recepcja architektury niemieckiej u progu wielkiej wojny / Deutsche Mannschaft. The building of Theatre desChamps-Elysees in Paris and the reception of German architecture on the eve of the Great War; Piotr Kibort, Między metropolią a prowincją. Tradycjonalizm i modernizm w projektach architektaJarosława Wojciechowskiego (1874–1942) / Between the Metropolis and the Provinces.Traditionalism and Modernism in the Projects of Jarosław Wojciechowski (1874–1942); Oleksandr Overchuk, Witraż świecki we Lwowie na początku XX wieku. Przeoczona perła / Secular stained Glass in Lwów from the beginning of 20th century. An overlooked gem; Aneta Czarnecka, Świątynia „Promienistego kamienia” – niezrealizowane projekty świątyń jako przykład Gesamtkunstwerk Hugona Höppenera (Fidusa) / The “Radial Stone” temple – unrealised designs of temples as an example of Gesamtkunstwerk by Hugo Hoppener (Fidus); Piotr P. Czyż, Echa malarstwa polskiego modernizmu w nokturnach graficznych. Inspiracje i autointerpretacje Zofii Stankiewiczówny i Feliksa Jabłczyńskiego / Echoes of Polish Symbolist Painting in Graphic Nocturnes. Felix Jabłczyński’s and Zofia Stankiewicz’s Inspiration and Autointerpretations; Jan Gondowicz, Monsieur Sans-Gêne [Feliks Jabłczyński]; Agnieszka Salamon-Radecka, Zapomniany wielkopolski artysta Jan Kazimierz Mycielski (1864–1913) i początki polskiej grafiki artystycznej / A forgotten artist from the Great Poland region Jan Kazimierz Mycielski (1864–1913) and the beginnings of Polish graphic arts; Lejła Chasjanowa, “Dirce chrześcijańska” Henryka Siemiradzkiego i “Pojedynek” Ilii Riepina na Drugim Biennale w Wenecji w 1897 roku / Christian Dirce H. Siemiradzki and The Duel I. Repin the second Art Biennale in Venice in 1897; Anna Manicka, Pocałunki, wiolonczela i cylinder. Nieznane aspekty grafiki Konstantego Brandla ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie / Kisses, cello and top hat. Konstanty Brandel’s erotic prints from the collection of the National Museum in Warsaw; Renata Piątkowska, „Otworzyć nowe niebo”. Artyści i żydowska nowoczesność w Polsce / „To open a New Heaven”. Artists and Jewish modernity in Poland; Krystyna Kulig-Janarek, Od spraw narodowych do uciech doczesnych, czyli o galicyjskich „swojskich” drukach użytkowych z początku XX wieku / From national matters to earthly delights, or on the familiar, Galician functional prints from the beginning of the 20th century; Magdalena Czubińska, Najstarsze polskie plakaty komercyjne (wydane do 1914 roku) ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie / Commercial posters (commercial advertising) from Kraków and Lwów until World War I; Katarzyna Podniesińska, Ekslibris młodopolski – wizytówka właściciela, wizytówka twórcy (zbiory Muzeum Narodowego w Krakowie) / Young Poland’s bookplates – representation of the owner and the artist; Piotr Kopszak, Metafory życia konsekrowanego około 1900 roku / Metaphors of consecrated life around 1900; Aleksandra Pawlikowska, Kwiaty Jana Bulasa / Floral motifs in the works of Jan Bulas; Adam Szeląg, Źródło życiodajnej energii czy narzędzie lucyferycznej siły? Symbolika światła słonecznego w dobie fin de siècle’u na przykładzie „dyptyku bretońskiego” Ludwika de Laveaux / The source of life-giving energy or the tool of Luciferic power? The Symbolism of sunlight in the age of fin de siècle on the example of “the Breton diptych” by Ludwik de Laveaux; Justyna Guze, Późna twórczość artystów. Uwagi na marginesie rysunku Henriego-Josepha Harpignièsa „Pejzaż leśny” (1907) ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie / Late works of artists. Notes of the margin of account of the drawings by Henri-Joseph Harpigniès Forest landscape (1907) in the collection of National Museum in Warsaw; Ewa Gwiazdowska, Młody artysta w drodze. Alfred Meister w poszukiwaniu prawdy sztuki / A young artist on a journey. Alfred Meister in his quest for the truth of art; Izabella Powalska, Twórczość łódzkich malarzy przełomu XIX i XX wieku / The works of painters from Łodź from the turn of the 19th and 20th centuries; Agata Wójcik, Odaliski, Persjanki, Superby… Wizja kobiety orientalnej w twórczości Pantaleona Szyndlera / Oriental Women in Pantaleon Szyndler’s Work; Katarzyna Chrudzimska-Uhera, Secesja w Zakopanem? [Wojciech Brzega i Józef Skotnica] / Art nouveau in Zakopane? An outline of sculpture by Wojciech Brzega and Jozef Skotnica; Maria Stopyra, Inspiracje młodopolskich rzeźbiarzy w kontekście wystawy „Polska rzeźba fin de siècle’u” / Inspirations of Young Poland’s sculptors in the context of „Polish Sculpture of the Fin de Siècle” exhibition; Anna Feliks, Pierwsze polskie autorskie meble wyplatane. Projekt Franciszka Bruzdowicza dla Szkoły Koszykarskie w Skołyszynie (1902 rok) / The first Polish authors weaved furniture. The project made by Franciszek Bruzdowicz in 1902 for the school of wickerwork in Skołyszyn; Katarzyna Łomnicka, Józef Sperling (1884–1949) – przedsiębiorca i innowator / Józef Sperling (1884–1949) – entrepreneur and innovator; Stanisław Stefan Mieleszkiewicz, Europejskie stolarstwo i meblarstwo przełomu XIX i XX wieku / European furniture making at the turn of the 20th century; Elżbieta Matyaszewska, Przestrzeń kawiarni i przestrzeń sztuki. Jama Michalika w Krakowie, fin de siècle i Młoda Polska / Café and art space. “Jama Michalika” in Kraków, fin de siècle and Young Poland; Karolina Prymlewicz, „Krzesło do siedzenia”. O secesyjnej sztuce stosowanej w karykaturze niemieckiej / “A Chair to sit on”. On Jugendstil applied Art in German cartoons.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015; ISSN 1730-0215 (398 s.)
T. 9 - Sztuka Polska 1945–1970 / Polish Arts 1945-1979, JAN WIKTOR SIENKIEWICZ & EWA TONIAK (eds)
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Przedmowa / Preface; Leon Chwistek, Miasto formistów [1920 r.] / City of Formists; Małgorzata Geron, Wizja modernizacji w „Mieście formistów” Leona Chwistka / A Vision of modernization in „Miasto formistów” by Leon Chwistek; Jan Wiktor Sienkiewicz, Józef Jarema – Art Club i XXIV Biennale di Venezia / Józef Jarema – Art. Club and XXIV Biennale di Venezia; Magdalena Tarnowska, Żydowskie środowisko artystyczne w Warszawie w latach 1945–1949 / Jewish Artistic Background in Warsaw in the years1945–1949; Piotr Majewski, Oficjalne i nieoficjalne peregrynacje Polaków do Paryża za sztuką (po 1945 r.) / Offcial and unofficial peregrinations of the Polish artists to Paris for art (after 1945); Katarzyna Murawska-Muthesius, Spojrzenie zimnowojennego podróżnika: szkicownik londyński Jana Lenicy z 1954 r. / The Cold Warrior Gaze: Jan Lenica’s London Sketchbook; Joanna M. Sosnowska, Picasso w Polsce raz jeszcze/ Picasso in Poland once again ; Aleksandra Sumorok, Socrealizm – kierunek twórca. „Młodzi” wobec architektury (1949–1956) / Socialist realism and the problem of architectural profession. The „young” towards the architecture (1949–1956); Katarzyna Rogalska, Nieistniejące kino „Skarpa” w Warszawie / Non-existent the „Skarpa” Cinema in Warsaw; Ewa Toniak, Przedsiębiorstwo Państwowe „Pracownie Sztuk Plastycznych” jako narracja o PRL / The „Fine Arts Workshops” State Enterprise as a narrative about PRL (People’s Poland); Karolina Zychowicz, Fernand Léger i jego asystenci na „Wystawie współczesnej plastyki francuskiej” w CBWA w 1952 r./ Fernand Léger and his assistants in „The modern French fine arts exhibition” in CBWA in 1952; Irina Gavrash, V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów o Pokój i Przyjaźń w 1955 r. w Warszawie w kontekście relacji artystycznych między ZSRR a PRL / 5th World Festival of Youth and Students for Peace and Friendship in Warsaw in 1955in the context of artistic relations between the USSR and the polish People’s Republic; Agata Soczyńska, “Pamiętnik z powstania warszawskiego” Mirona Białoszewskiego jako materiał źródłowy i przyczynek do badań środowiska literatów i artystów działających w podwarszawskiej Kobyłce w latach 1947–1955 / Diary from the Warsaw Uprising (“Pamiętnik z Powstania Warszawskiego”) by Miron Białoszewski as a source material and contribution to the research of the environment of wrtiters and artists in Kobyłka, near Warsaw, in the years 1947–1955; Agata Pietrasik, Etyka obrazu. O praktyce teoretycznej Andrzeja Wróblewskiego / The Ethics of Painting: On the Theoretical Practice of Andrzej Wróblewski; Marcin Lachowski, Blask konstruktywizmu: powojenne kontynuacje / Constrictivist brillance: the postwar continuations; Dorota Grubba-Thiede, Wanda Czełkowska i Tadeusz Sieklucki w poszukiwaniu nowoczesności / Wanda Czełkowska and Tadeusz Sieklucki in search of modernity; Piotr Juszkiewicz, Nihilizm jako towar luksusowy / Nihilism as a luxury commodity; Anna Maria Leśniewska, Puławy 1966 – reakcja na industrializację sztuki / Puławy 1966 – the Reaction of Industrialization of Art; Agata Jakubowska, Szapocznikow i polityka / Szapocznikow and politics; Dominik Kuryłek, Ujawnianie nieobecności. Zbigniew Warpechowski na wystawie polskiej sztuki współczesnej „Atelier ’72” w Galerii Demarco w Edynburgu / Disclosing Absence. Zbigniew Warpechowski at the Polish contemporary art. Exhibition “Atelier ’72 in the Demarco gallery, Edinburgh; Tsukasa Kodera, “Art – Nations – World.” The 1960 International Congress of the AICA in Poland and Discussions on the International Character of Modern Art.
Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2015; ISSN 1730-0215 (216 s.)
PIERWSZA SERIA 2001
2005, nr 1 (8), red. Małgorzata Jankowska:
Spis treści / Contents: Małgorzata Jankowska, Od redakcji - Editorial; Antoni Porczak, Interakcja medialna i percepcja operacyjna / Media interaction and operating perception; Katarzyna Prajzner, Poetyka interaktywnego tekstu kultury / Poetics of the interactive text of culture; Dorota Chilińska, Interaktywność – „sztuka feedbacku” / Interactivity – the art of “feedback; Joanna Dreszer, Małgorzata Jankowska, Interakcja i narracja, czyli o doświadczeniu i strukturze dzieła interaktywnego / Interaction and narration – experience and structure of the interactive work; Monika Kosteczko, Przekształcenia kina: między oddziaływaniem a interakcją / Cinema transformations: between influence and interaction; Łukasz Ronduda, Subwersja i strategie interaktywne gier komputerowych / Software Art in Computer Games; Christopher Hales, Czy interaktywne fabularne filmy i programy telewizyjne mają przed sobą przyszłość? / Is there a future for interactive 'live action' films and TV?; Katalog / Cataloque; Spotkania Pracowni - Europejskie Spotkania Medialne, Galeria Sztuki Wozownia, Toruń 2001–2005 / The Meeting Festival - European Intermedia Meeting Wozownia Art Gallery, Toruń 2001–2005.
Toruń 2005; ISBN 17300215 (90 s.)
2004, nr 2 (7), red. Katarzyna Kulpińska
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Od redakcji / Editorial; Katarzyna Kulpińska, Zakład Projektowania Graficznego na Wydziale Sztuk Pięknych UMK / Department of Graphic Design, the Faculty of Fine Arts, NCU; Przemysław Manna, Język plakatu Tadeusza Trepkowskiego / The language of Posters by Tadeusz Trepkowski; Ewelina Czeberkus, Plakaty Eugeniusza Get Stankiewicza – aspekt polityczny i kulturalny / Posters by Eugeniusz Get Stankiewicz – political and cultural aspects; Aleksander Czyż, Plakat typograficzny na przykładzie twórczości Władysława Pluty / Typographic poster. The artwork of Władysław Pluta; Marta Danowska, Bajki dla dorosłych, kilka uwag o plakatach Romana Kalarusa / Adult fairy-tales. Several remarks on posters by Roman Kalarus; Izabella Kossak, Znak w twórczości Lexa Drewińskiego / A sign in Lex Drewiński’s artworks; Joanna Skiba, Archetyp maski w plakatach Wiktora Sadowskiego / An archetype of a mask in Wiktor Sadowski’s posters; Katarzyna Dróżdż, Vlepka jako zjawisko kulturowe – historia i forma / The sticker as a cultural phenomenon – the history and form; Z tradycji Pomorza i Kujaw / The tradition of Pomerania and Kuyavia; Iwona Kluk, Gustav Graef – Ludwig Rosenfelder – Emil Neide. Przyczynek do malarstwa portretowego w dawnych Prusach Wschodnich w 2 poł. XIX w. (część I) / Gustav Graef – Ludwig Rosenfelder – Emil Neide. A contribution to portrait painting in former East Prussia in the second half of 19th (part I); Katarzyna Kulpińska, Grafika warsztatowa i użytkowa w twórczości Waltera Leistikowa / Walter Leistikow’s engravings and commercial design; Ewa Wawrzyniak, Gdańskie środowisko artystyczne około 1900–1945 / Danzig artistic society in year 1900–1945; Kronika / Chronicle; Jerzy Malinowski, I Spotkanie Japońskich i Polskich Historyków Sztuki i Muzykologów / The First Meeting of Japanese and Polish Art Historians and Musicologists
Toruń 2004; ISBN 17300215 (183 s.)
2004, nr 1 (6), red. Jerzy Malinowski
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Warszawskie środowisko artystyczne początku XX wieku (w stulecie założenie Szkoły / Akademii Sztuk Pięknych) / The Warsaw artistic environment of early 20th century (on the centennial anniversary of the establishing of the School/ Academy of Fine Arts); Marta Ipczyńska, Od kubizmu do konstruktywizmu – grafika czeskiej awangardy artystycznej lat dwudziestych / From cubism to constructivism – graphics of the Czech artistic avant-garde of the 1920s; Łukasz Wiese, Obsesja alchemika. Walka z demonami jako motyw twórczości Jana Švankmajera / The alchemist’s obsession. Fighting the demons as a main motif of the work of Jan Švankmajer; Magdalena Kubacka, Geneza rzeźby Aliny Szapocznikow a praskie środowisko artystyczne / The genesis of the sculpture of Alina Szapocznikow and the Praque artistic environment; Joanna Chołaścińska, Wywoływanie ducha Kafki. Portret pisarza w filmie animowanym Piotra Dumały Franz Kafka / Calling up the spirit of Kafka. An ambiguous portrait of the writer in the animated film by Piotr Dumała „Franz Kafka”; Jerzy Malinowski, Leopold Gottlieb – między symbolizmem a École de Paris – w siedemdziesiątą rocznicę śmierci artysty / Leopold Gottlieb – between the symbolism and École de Paris (on the seventieth anniversary of the death of the artist); Anna Polańska, Fotomontaże Aleksandra Krzywobłockiego z lat 1948–1973 / Photomontages by Aleksander Krzywobłocki of the years 1948–1973; Monika Piendyk-Przeździecka, Literackie inspiracje w twórczości Izabelli Gustowskiej z lat 1971–2001 / Literary inspirations in the works by Izabella Gustowska of the years 1971–2001; Kronika / Chronicle; Anna Wiśniewska, III Ogólnopolskie Spotkania Historyków Sztuki i Konserwatorów Dzieł Sztuki Orientu / III Meeting of Polish Art Historians and Restorers of Oriental Works of Art
Toruń 2004; ISBN 17300215 (135 s.)
2003, nr 2 (5), red. Jerzy Malinowski:
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Od redakcji / Editorial; Marta Ipczyńska, Rysunek i grafika symbolistów czeskich na początku XX w./ The drawings and engraving of Czech symbolists at the beginning of the 20th century; Katarzyna Kulpińska, Ilustracje i winiety w młodopolskich czasopismach artystyczno-literackich – zagadnienia formy / The illustrations and headpieces in Young-Polish literary and artistic magazines – the question of form; Anna Zaspa, Motywy huculskie w malarstwie polskim i ukraińskim ok. 1900 r. / The Hutsul (East-Carpathian) motifs in Polish and Ukrainian painting ca.1900; Jerzy Malinowski, Malarstwo Zygmunta Menkesa / The painting of Zygmunt Menkes; Anna Polańska, Przedwojenna twórczość fotograficzna Aleksandra Krzywobłockiego / The pre-war photographic works of Aleksander Krzywobłocki; Z tradycji Pomorza i Kujaw/ The tradition of Pomerania and Kuyavia: Katarzyna Kulpińska, Gertruda von Kunowski – zapomniana bydgoszczanka / Gertrud von Kunowski – the forgotten citizen of Bydgoszcz; Barbara Chojnacka, Rola bydgoskiego Muzeum Miejskiego w kształtowaniu środowiska artystycznego w latach 1923–1929 / The role of Bydgoszcz City Museum in the formation of artistic circles in the years 1923–1929; Kronika / Chronicle
Toruń 2003; ISBN 17300215 (130 s.)
2003, nr 1 (4), red. Jerzy Malinowski:
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Od redakcji/ Editorial; Janusz Janowski, Józef Pankiewicz wobec „łacińskiej tradycji” malarstwa europejskiego / Józef Pankiewicz towards the „Latin tradition” of the European painting; Jerzy Malinowski, O Mojżeszu Kislingu z polskiego punktu widzenia / On Moise Kisling from the Polish point of view; Rafał Czwichocki, Twórczość portretowa Czesława Rzepińskiego / The portrait works of Czesław Rzepiński; Monika Kozień-Świca, Kantorowski mit Paryża. Od ‘Jeunes peintres de la Tradition française” do „Le Nouveau Réalisme” / The Tadeusz Kantor’s “myth of Paris”. From “Jeunes peintres de la Tradition française” to „Le Nouveau Réalisme”; Miłosz Pobiedziński, Obrazy komputerowe Jana Pamuły / Jan Pamuła – the computer paintings; Z tradycji Wydziału / From the tradition of Faculty : Inessa Swirida, Listy Józefa Saundersa do księcia Adama Jerzego Czartoryskiego / The letters od Józef (Joseph) Saunders to Prince Adam Czartoryski; Kronika / Chronicle: Mirosław Adam Supruniuk, Archiwum Emigracji – warsztat do badań dla historyków sztuki polskiej XX w./ The Emigration Archives - the research field for the historians of Polish art of the 20th century
Toruń 2003; ISBN 17300215 (120 s.)
2002, nr 2 (3), red. Jerzy Malinowski:
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Od redakcji / Editorial; Agata Soczyńska, „Czy widziałeś oczy błazna?” Autokreacja w formistycznych wierszach i autoportretach Tytusa Czyżewskiego / „Have you seen the eyes of the clown?” The Auto-creation in the Formist’s verses and self-portraits by Tytus Czyżewski; Jerzy Malinowski, Twórczość malarska Joachima Weingarta / The art of painting of Joachim Weingart; Marta Dobrowolska, Kolor i ekspresja w malarstwie Artura Nachta-Samborskiego/ Colour and expression in paintings by Artur Nacht-Samborski; Renata Piątkowska, Zagłada i ocalenie Jonasza Sterna / The extermination and salvation of Jonasz Stern; Magdalena Gniady-Kania, Polska szkoła ilustracji. O twórczości Jana Młodożeńca, Józefa Wilkonia i Janusza Stannego/ The Polish school of illustration. On the work of Jan Młodożeniec, Jan Wilkoń and Janusz Stanny; Marta Ipczyńska, Między rzeczywistością a fantazją. Twórczość Albina Bunovskiego w latach 1975–1986 / Between the reality and fantasy. The works of Albin Brunovsky in the years 1975–1986; Barbara Radlińska, Faktura w grafice Wojciecha Krzywobłockiego / The texture in engravings by Wojciech Krzywobłocki; Kronika / Chronicle
Toruń 2002; ISBN 17300215 (113 s.)
2002, nr 1 (2), red. Jerzy Malinowski
Spis treści / Contents: Maciej Szańkowski, Kilka refleksji i przypomnień spisanych przy okazji przeniesienia Zakładu Rzeźby do nowej siedziby / Some thoughts and memories wrote down while transfering the Department of Sculpture to the new location; Dorota Grubba, Twórczość Stanisława Horno-Popławskiego Szkic o inspiracjach, formie i ikonografii / The artistic production of Stanisław Horno-Popławski. Study on the inspiration, form and iconography; Sulisława Ciechanowska, Cykle rzeźbiarskie Adolfa Ryszki z lat 1965–1970 / Sculpture cycles by Adolf Ryszka from the years 1965–1970; Maciej Szańkowski, Adolf Ryszka /Adolf Ryszka; Anita Oborska, Jedność przestrzeni w kompozycjach Katarzyny Kobro / The unity of space in compositions by Katarzyna Kobro; Monika Szczygieł, Sztandary Władysława Hasiora/ The Banners by Władysław Hasior; Małgorzata Jankowska, Instalacja wideo pomiędzy przestrzenią a obrazem /A video installation beetwen space and image; Z tradycji Wydziału / From the tradition of Faculty: Kanuty Rusiecki, O malarstwie. Z dziennika odprawionej podróży z Wilna do Paryża w 1821 roku i ze Szkicowników z Włoch z lat 1822–1831 / About painting. From diary of the journey from Vilna 1821 to Paris and Italian Sketchbooks 1822–1831; Stanisław Pigoń, Józef Staniszewski i Kanuty Rusiecki w procesie filareckim / Józef Staniszewski i Kanuty Rusiecki during the trial of the Filaret Association; Jerzy Malinowski, Od redakcji / Editorial; Kronika / Chronicle: Pracownia Badań i Konserwacji Dzieł Sztuki Orientu / Section of Study and Restoration of Oriental Works of Art, Nicolaus Copernicus University in Torun
Toruń 2001; ISBN 17300215 (115 s.)
nr 1 (1), red. Jerzy Malinowski
Spis treści / Contents: Jerzy Malinowski, Od redakcji / Editorial; Jerzy Zbigniew Moryto, Digitalnie i sieciowo / Digitising and networking; Małgorzata Jankowska, Ciało zbiorowe. Pomiędzy formą doskonałą a odbiciem ludzkiej niedoskonałości / Collective Body. Between the perfect form and the reflection of human imperfection; Joanna Chlebowska, Cenzura społeczna w plakacie reklamowym. Oliviero Toscani i kampania firmy Benetton / Public censorship in advertising poster. Oliviero Toscani and the Benetton campaign; Monika Kosteczko, "Sanatorium pod klepsydrą" Wojciecha Jerzego Hasa. Rola barwy w koncepcji plastycznej filmu / „Sanatorium under the sign of the hourglass” directed by Wojciech Jerzy Has. The role of color in the artistic conception of the movie; Z tradycji Wydziału / From the tradition of Faculty: Józef Saunders, Wiadomości o życiu i dziełach Szymona Czechowicza / „Notes on the life and works of Szymon Czechowicz” - editorial; Renata Bumbul, Twórczość malarska Szymona Czechowicza w Wilnie / Paintings of Szymon Czechowicz in Vilna; Małgorzata Geron, Twórczość Stanisława Borysowskiego / The paintings of Stanisław Borysowski; Joanna Maria Rolicz, Grafika Stanisława Borysowskiego z lat 1952–1987 / Engravings by Stanisław Borysowski from the period 1952–1987; Kronika / Chronicle
Toruń 2001; ISBN 8323114129 (112 s.)